11 علت درد مقعدی و روشهای درمان آن
مقعد یا خروجی بدن که انتهای روده بزرگ قرار دارد، می تواند در معرض مشکلات و بیماریهای مختلفی قرار گیرد. به همین جهت یکی از شایع ترین نقاطی در بدن است که میتواند به بیمار احساس درد بدهد.
درد مقعد در اغلب موارد ناشی از بیماری های خوش خیم مقعدی مثل بواسیر ایجاد می شود و به ندرت با بیماریهای خطرناکی مانند سرطان رابطه دارد. با این حال نباید به سادگی از کنار درد مقعد عبور کرد بلکه باید در صورت تکرار این درد خیلی سریع این موضوع را با پزشک متخصص در میان بگذارید و برای درمان آن اقدامات جدی انجام دهید. در ادامه به مهمترین علل درد مقعدی و روش های درمان آنها می پردازیم
1.بواسیر یا هموروئید
شایعترین علت درد مقعد بیماری بواسیر یا هموروئید است. تقریباً از هر چهار نفر سه نفر در طول زندگی به بواسیر مبتلا می شوند. این بیماری عروق خونی انتهای مقعد را درگیر میکند به تورم یا گشاد شدن دیواره سیاهرگهای کانال مقعد گفته میشود.
در صورتی که از سیاهرگ های آسیب دیده داخل کانال مقعد باشند، بواسیر از نوع داخلی و اگر سیاه های آسیب دیده خارج از کانال مقعد باشند، بواسیر از نوع خارجی است.
علایم
در این موارد بیمار به غیر از درد مقعد خونریزی، خارش، سوزش و بیرون زدگی زائده های گوشتی از مقعد را نیز تجربه می کند.
درمان
برای درمان این بیماری باید زائده بیرون زده از مقعد با لیزر یا جراحی قطع شده و از مقعد خارج شود. بعد از انجام جراحی مصرف فیبر، نوشیدن آب و ورزش با جلوگیری از یبوست می تواند از عود مجدد این بیماری نیز پیشگیری نماید.
2.شقاق یا فیشر
یکی دیگر از بیماریهای بسیار شایع مقعدی شقاق یا فیشر است. شقاق به زخم ترک یا بریدگی عمیق گفته می شود که عضله مقعدی را به دو نیم تقسیم میکند.
این بیماری در اثر اعمال فشار به مقعد بعد از یبوست طولانی مدت، بارداری، زایمان و رابطه جنسی مقعدی ایجاد می شود.
علائم
به غیر از درد مقعدی شقاق با خونریزی، خارش، سوزش و مشاهده زخم طولی در مقعد همراه است.
درمان
درمان شقاق ابتدا با رعایت رژیم غذایی یعنی همان مصرف فیبر و نوشیدن آب و ورزش شروع می شود. در صورت عدم درمان بعد از دو هفته باید بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد. زیرا فشار و اسپاسم شدید درون عضله از ترمیم شدن آن جلوگیری می نماید. پس انجام جراحی برای بیماران الزامی است.
3.رابطه جنسی مقعدی
یکی از مهمترین علل ایجاد درد مقعد رابطه جنسی مقعدی است. مقعد دارای دو عضله به نام اسفنکتر مقعدی می باشد، یکی از این عضلات به اختیار و دیگری بدون اختیار فرد باز و بسته می شود. وارد شدن آلت مردانه به این عضله می تواند درد شدیدی را ایجاد کند و حتی باعث آسیب عضله مقعدی و خونریزی شود.
این درد معمولاً بعد از طی چند ساعت و یا با مصرف مسکن بهبود می یابد. اما اگر بعد از گذشته ۳۶ ساعت همچنان درد مقعد آور پابرجاست، برای بررسی علت به پزشک مراجعه کنید.
4.فیستول
فیستول مقعدی یکی از دیگر علل کمتر شایع احساس درد در این ناحیه است. فیستول یک راه غیر طبیعی در بدن است که دو عضو کاملاً جدا از هم را به یکدیگر متصل می کند.
مسیر بیماری فیستول مقعد از انتهای روده بزرگ شروع شده و به پوست اطراف مقعد متصل میشود. علت این بیماری عفونت های درمان نشده و طولانی مدت است. شایعترین علت ایجاد این بیماری آبسه های طولانی مدت و درمان نشده است. اما بیماریهای التهابی روده مثل کرون نیز در ایجاد این بیماری نقش دارند.
علائم فیستول
به غیر از درد مقعد بیمار می تواند دچار خونریزی ترشحات عفونی و یا مشاهده یک ضعف یا برآمدگی در اطراف دریچه مقعد و معمولاً و ما بین دو کفل شود.
درمان
در این مورد تنها راه درمان انجام جراحی با لیزر و یا به روش سنتی است تا به این طریق مسیر فیستول با جراحی قطع شده و از بین برود.
5.مشکلات دنبالچه
یکی دیگر از علل احساس درد در ناحیه مقعد آسیب استخوان دنبالچه است. این آسیب می تواند بعد از زایمان، بارداری، اضافه وزن، شکستگی ها و ضربه و غیره ایجاد شود.
درمان
درمان درد دنبالچه انجام فیزیوتراپی، ورزش و یا در برخی موارد تزریق داروهای بی حسی به این ناحیه می باشد.
6.یبوست
یبوست به عنوان شایع ترین مشکل گوارشی شناخته می شود، که همه افراد آن را در طول زندگی حتی برای یک بار هم که شده تجربه می کنند.
یبوست باعث می شود تعداد دفعات دفع مدفوع به کمتر از سه بار در هفته برسد و یا بیمار مدفوع خشک و سفت را با فشار تخلیه کند.
یبوست معمول در اثر عدم مصرف فیبر کافی ایجاد میشود. اما یبوست های مزمن می توانند در اثر مشکلات مختلفی ایجاد شوند و نیاز به بررسی‌های دقیق پزشک دارند.
درمان
یبوست با مصرف میوه و سبزیجات و غلات و یا همان خوراکی های سرشار از فیبر درمان میشود. در صورتی که بعد از گذشت یک هفته همچنان یبوست با این روش درمان نشده است با متخصص مربوطه در این مورد مشورت نمایید.
7.بیماری های التهابی روده
بیماری های التهابی از علل کمتر شایع احساس درد در مقعد هستند. این بیماری ها شامل انواع مختلفی مثل کرون و کولیت می‌شوند این بیماری باعث عفونت روده خواهد شد.
علائم
این بیماری ها باعث درد و خونریزی در دستگاه گوارش شده و می تواند با تب، اسهال، یبوست، بی اشتهایی و درد شکم نیز همراه شود.
درمان
برای از بین بردن بیماری های التهابی روده راه قطعی وجود ندارد و تنها راه درمان کنترل التهاب و عفونت این بیماری ها با مصرف دارو و یا رژیم غذایی است.
8.اسهال
یکی از علل درد مقعد اسهال مداوم و مزمن یا دفع مدفوع آبکی است. اسهال با تحریک مقعد باعث درد آن شده مشکلات دیگری را در پی دارد. معمولا باکتری ها ویروس ها عامل ایجاد بیماری در بدن هستند.
درمان
اسهال معمولاً خود به خود و در طی دو الی سه روز برطرف میشود. اما اگر این شرایط ادامه دار بود و یا بیمار دچار عوارض اسهال یعنی کم آبی و احساس ضعف و سردرد شد، باید خیلی سریع به پزشک مراجعه کنید.
9.بیماری های آمیزشی
بیماری های آموزشی مجموعه ای از بیماریها هستند که در طی رابطه جنسی بین شرکای جنسی منتقل می شود. انواع بیماری های آمیزشی شامل تبخال، کلامیدیا، سیفلیس از همه مهمتر زگیل تناسلی میشود.
در صورت برقراری رابطه مقعدی این بیماری ها ناحیه مقعد را نیز درگیر میکند. یکی از شایعترین علائم بیمار احساس درد در مقعد است اما ممکن است، این بیماری ها با خارج شدن ترشحات، خونریزی و التهاب نیز همراه باشند.
درمان
درمان بیماری ها بسته به نوع بیماری درگیر متفاوت است در برخی موارد بیماری با مصرف دارو یا پماد رفع می شود و در برخی موارد دیگر هیچ راه قطعی برای این بیماری وجود ندارد.
10.کیست مویی
کیست مویی که از بیماریهای شایع مقعدی است که به برآمدگی یا برجستگی روی پوست اطراف کمر گفته می شود. بیماری عفونی در اثر برگشت مو به داخل پوست ایجاد شده است.
علائم
از علائم این بیماری می توانیم به درد، سوزش، خارش، خونریزی و ترشحات عفونی و ناحیه برجسته پایین تر از کمر اشاره کنیم.
درمان
برای درمان کیست مویی باید این ناحیه با جراحی برداشته شود. برای جراحی کیست مویی دو روش سنتی و لیزر درمانی وجود دارد. با استفاده از لیزر می توانید سرپایی، بدون درد یا خونریزی بیماری رفع کنید.
اسپاسم موقت مقعد
یکی از علل درد مقعدی گرفتگی عضلات این ناحیه است این اسپاسم علت مشخصی نداشته و معمولاً با درد شدید ناحیه مقعد همراه است.
این وضعیت در زنان شایع تر است، همچنین این وضعیت با فعالیت جنسی، قاعدگی و یبوست و غیره تشدید میشود.
درمان
اسپاسم مقعد درمان خاصی نداشته و در بیشتر موارد در طی چند دقیقه یا نهایتاً چند ساعت رفع میشود.
11.سرطان مقعد
از علت های کمتر شایع درد مقعد، سرطان مقعد است. این سرطان در اثر رشد و تکثیر بی رویه سلول ها در ناحیه مقعد ایجاد میشود. علت مشخص برای سرطان مقعد وجود ندارد، اختلال در عملکرد سیستم بدن عامل این بیماری است.
علائم
این بیماری علاوه بر درد، ممکن است موجب خونریزی، احساس توده در مقعد یا ناکامل بودن دفع مدفوع شود.
درمان
درمان سرطان مقعد بسته به مرحله بیماری شامل روش های شیمی درمانی، پرتو درمانی و یا در برخی موارد جراحی خواهد بود.