سندرم کارپ

چقدر با سندرم تونل کارپال آشنایی دارید؟ آیا تا بحال در چهار انگشت اول خود حس گزگز و مور مور را تجربه کرده اید؟ اگر شما یکی از افرادی باشید که در شغل یا در کار های روزانه ی خود استفاده ی زیادی از دست خود می کنید، ممکن است با این حس ها آشنایی داشته باشید. این حس درد و گز گز و مور مور، از مچ شما شروع می شود و تا نوک انگشتان کشیده می شود. این حس ناشی از تحت فشار قرار گرفتن عصبی در محل باریکی در مچ شما، اتفاق می افتد. در ادامه می خواهیم بدانیم تونل کارپ کجاست؟

سندرم کارپ یا همان سندرم تونل کارپال (CTS) یکی از شایع ترین نوروپاتی به دام افتادن عصب است که علائم و روش های درمانی، عوامل موثر در شدت گرفتن و یا کاهش سندرم کارپ را ادامه با بلدشیم همراه باشید تا بخوانیم.

سندرم کارپ چیست؟

طبق تعریف ارائه شده در منابع معتبر علمی، سندرم کارپ یکی از شایع ترین نوروپاتی به دام افتادن عصب است که در نتیجه فشردگی عصب میانی در ناحیه دالان مچ دست (تونل کارپال) ایجاد می شود.

به دلایل متفاوتی ممکن است مدین (عصب میانی) که در منطقه مچ دست وظیفه نگه داری مچ در هنگام خم شدن آن را بر عهده دارد؛ به هردلیلی تنگ شده و به عصب فوق فشار زیادی وارد آمده باشد که در نتیجه آن سبب بروز اختلالات در بخش حسی و حرکتی انگشتان دست می گردد. بدین دلیل به این بیماری سندرم کارپال تونل گفته می شود.

این سندرم به طور عامیانه تحت عنوان سندرم تایپیست ها شناخته می شود، زیرا که در افراد تایپیست این بیماری شیوع بسیار زیادی دارد. 

چه افرادی مستعد سندرم کارپ هستند؟

همانطور که ذکر شد، این سندرم به علت فشارهای وارده به مچ دست ایجاد می شود. بنابراین افرادی که بیشترین میزان استفاده از مچ دست را در کارهای روزمره و یا شغل خود دارند بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به این سندرم خواهند بود. مثال هایی از رده شغلی افرادی که بیشتر در معرض هستند به شرح زیر است:

• کاربران، مهندسین و آن دسته از افراد که به طور مداوم با کامپیوتر کار می کنند.
• مکانیک و مهندسین خودروهای سبک و سنگین که عمده بخش کار آن ها در استفاده از دست هایشان است.
• تصویرگران و یا عکاسان و فیلمبرداران
• خانم های خانه دار در سنین میانسالی و پس از آن
• نجاران و افرادی که در بخش تولید صنایع دستی کار می کنند.
• قصاب ها و افراد مشغول در کشتارگاه ها
• رانندگان درون و بین شهری و رانندگان ماشین های سنگین
• قایقرانان و ماهیگیران
• کارگران
• نجاران و افراد مشغول در تولیدی های مبل
• برخی از ورزش های سنگین مانند وزنه برداری و بدنسازی
• افراد مشغول در مراکز ماساژ درمانی (رفلکسولوژی)
• خیاطان
• پرستاران
• افرادی که به کارای خانگی مانند پاک کردن سبزیجات مشغول هستند.
• و موارد بسیاری که توضیح آن در این مقاله نمی گنجد.

علل و علائم سندرم کارپ یا سندرم تونل کارپال (CTS)

سندرم کارپ به علت های مختلفی ایجاد می شود که علت های آن را می توان در سه دسته زیر قرار داد:

1. علت های تشریحی

• وارد شدن ضربه شدید به مچ دست که منجر به شکستگی مچ دست ها گردد.
• در رفتگی های مچ دست ها
• رشد استخوان زائد (استئوفیت) روی استخوان های مچ ها
• تومور یا غده یا تودینه که به برآمدگی های ایجاد شده روی بدن اطلاق می گردد.
• کیست که دارای یک غشای جدا است و با سلول های اطرافش در ارتباط نیست. دقت کنید که کیست با آبسه متفاوت است.
• استئوآرتریت یا آرتروز که مربوط به ساییدگی و ورم مفصل هاست.

2. علت های نوروپاتیک

• بیماری قند و یا دیابت که از بیماری ها مزمن به شمار می آید.
• می بارگی و یا الکلیسم که اعتیاد حاد به استفاده از نوشیدنی های الکلی است.
• بارداری
• و …

3. علت های مکانیکی

• حرکت هایی که دائما مچ و انگشتان را درگیر می کند و برای طولانی مدت استفاده می شوند.
• ایجاد فشار و یا ارتعاش روی دست مانند کار با دریل و یا اره برقی و…

علائم بیماری سندرم کارپ 

بیماران مبتلا به این سندرم به طور معمول با علائم زیر دست و پنجه نرم می کنند:

• بی حسی و کرختی در ناحیه عصب میانی و انگشتان و سوزن سوزن شدن و گز گز کردن انگشتان از علائم بارز این سندرم است. این علائم با قرار گیری مچ دست در حالتی که تحت فشار باشد تشدید شده و با استراحت و راست کردن مچ دست معمولا درد برطرف می شود.
• براساس نوع سندروم، ممکن است درد خفیف، متوسط و یا شدید باشد.
• در سندرم کارپ خفیف، درد به صورت کوتاه مدت و بسیار خفیف حس می شود و گاها اصلا درد وجود ندارد.
• در سندرم کارپ متوسط، بیشتر علامی که در فوق ذکر شد وجود دارد و انگشتان تضعیف می شوند.
• در سندرم کارپ شدید، دائما علائم وجود دارند و عضلات تحلیل می روند.

راه های جلوگیری از ابتلا به سندرم کارپ

• به ازای هر نیم ساعت کار، 15 دقیقه استراحت کنید و مچ دست را در حالت صاف قرار دهید.
• حرکات کششی مربوط به مچ دست را در روتین روزانه خود قرار دهید.
• از وارد کردن فشار زیاد به دست هایتان خودداری کنید.

عوامل تشدید سندرم تونل کارپال (CTS)

• بارداری
• بیماری های کلیوی خصوصا افرادی که دیالیز می کنند.
• می بارگی و یا الکلیسم
• یائسگی
• چاقی
• اختلالت تیروئیدی
• دیابت

روش های تشخیص سندورم کارپ

برای ردیابی سندرم کارپ، پزشک متخصص به معاینه و بررسی نواحی انگشتان، مچ دست، آرنج ها، شانه و سپس گردن بیمار می پردازد.

• برخی از پزشکان از روی پرتونگاری نظر نهایی خود را اعلام می دارند.
• التهابات یا تغییر شکل ها که اصطلاحا دفرمیته شدن نامیده می شود، مورد بررسی دقیق قرار می گیرند.
• یکی از آزمون های رایج جهت تشخیص این بیماری بدین شرح است که ضرباتی با دامنه نوسانی بلند و ضربات آرام روی عصب مدین وارد می کنند. چنانچه شخص درد شدیدی را احساس کند و یا در انگشتان احساس کرختی، بی حسی و سوزن سوزن شدن به وجود آمد، پاسخ تست مثبت است.
• در آزمون دیگر، پزشک از بیمار می خواهد که ساعد خود را در هوا به صورت افقی به مدت 60 الی 90 ثانیه نگه دارد. چنانچه بیمار احساس کرختی داشت، پاسخ تست مثبت است.

درمان سندرم کارپ

روش های درمانی بسته به میزان شدت درگیری اعصاب متفاوت است. نکته حائز اهمیت در درمان این بیماری، سرعت و دقت در درمان بیمار است:

• آتل بندی
• داروهای آرام بخش برای کاهش درد و التهاب
• فیزیوتراپی
• جراحی
• مصرف ویتامین ب
• ماساژ درمانی
• تمرینات ورزشی
• حرکت درمانی
• جراحی فشار زدایی
• جراحی آندوسکوپیک