متخصص خون و سرطان (آنکولوژی) کیست و چه وظایفی دارد؟
سرطان بیماری است که بسیاری از افراد را درگیر خودش کرده‌است. خوشبختانه با پیشرفت علم، درمان‌های بسیاری برای این بیماری در نظر گرفته شده‌است و بسیاری از بیماران توانسته‌اند با موفقیت درمان خود را تکمیل کنند. اولین اقدام در صورت بروز چنین شرایطی، نوبت‌گیری از دکتر متخصص خون و سرطان است. برای پیدا کردن بهترین پزشک‌های خون و سرطان، می‌توانید به سایت اینترنتی میهن پزشک مراجعه کنید. با ما همراه باشید تا دربارهٔ پزشکان آنکولوژی بیشتر بدانید:
آنکولوژیست کیست؟
آنکولوژی رشته‌ای از پزشکی است که دربارهٔ شناخت و درمان انواع سرطان‌های خوش‌خیم و بدخیم در ارتباط است. درواقع این شاخه از پزشکی، علم مطالعه دربارهٔ بیماری‌های تومور است. واژهٔ آنکولوژی یک اصطلاح یونانی است که از دو بخش آنکو به معنای تورم و لوژی به معنای علم و شناسایی گرفته شده‌است.
سرطان شناس یا دکتر متخصص خون و سرطان پزشکی است که در تشخیص و درمان افراد مبتلا به سرطان تخصص دارد. درواقع سرطان‌شناس با بررسی علائم و آزمایش‌های بیمار، نوع سرطان را شناسایی و میزان پیشرفت و سرعت بیماری را بررسی می‌کند. با توجه به نوع سرطان و گسترش آن در بدن، بهترین راه درمانی را به بیمار ارائه می‌کند.
برای اولین دیدار با پزشک، بهتر است همراه با یک عضو خانواده یا یک دوست در مطب حاضر باشید. حضور وی علاوه‌بر نقش حمایتی، برای کمک به یادآوردن جزئیاتی که ممکن است فراموش کرده باشید بسیار مؤثر خواهد بود. همچنین بهتر است تمام مدارک پزشکی و داروهایی که مصرف می‌کنید با خود به همراه داشته باشید تا پزشک بتواند روند بیماری را بهتر بررسی کند. ممکن است ملاقات با پزشک بیش از یک ساعت طول بکشد، از این بابت نگرانی به خود راه ندهید. انجام معاینات و بررسی علائم کمی طولانی خواهد بود تا دکتر سرطان به جمع‌بندی خوبی برسد. گاهی پزشک انواع آزمایش‌های خون و تصویربرداری را برای نتیجه‌گیری بهتر تجویز می‌کند.
ممکن است احساس ترس، غم و اندوه را تجربه کنید، اما نگران نباشید، چراکه امروزه درمان‌های مختلفی برای سرطان وجود دارد و بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، بهبودی کامل پیدا می‌کنند. بهتر است که در این شرایط به خود مسلط شوید و با پرسیدن سؤال از پزشک، افکار خود را سامان دهید. پرسیدن سؤالات زیر از دکتر متخصص خون و سرطان می‌تواند به شما کمک کند تا دربارهٔ بیماری و روند درمان، اطلاعات بیشتری کسب کنید و با جدیت به درمان خود فکر کنید:
- درمورد نوع سرطان بپرسید.
- دربارهٔ روند درمان بیماری اطلاعات بیشتری کسب کنید.
- دربارهٔ داروها و عوارض جانبی آن‌ها سؤال کنید.
- کسب اطلاعات بیشتر دربارهٔ روند درمان افرادی که وضعیت مشابهی با شما دارند بسیار کمک‌کننده خواهد بود.
- دانستن طول درمان به شما کمک می‌کند تا برای زندگی خود برنامه‌ریزی بهتری انجام دهید.
- دانستن دربارهٔ انواع درمان‌های این بیماری به شما کمک می‌کند که امیدوارانه‌تر به زندگی و بهبودی فکر کنید.
انواع تخصص‌های آنکولوژیست
- متخصص آنکولوژی پزشکی
اولین پزشک انتخابی توسط بیماران مبتلا به سرطان، متخصص آنکولوژی پزشکی است. درمان‌هایی که توسط متخصص خون و سرطان آنکولوژی صورت می‌گیرد؛ شامل شیمی‌درمانی، درمان‌های هورمونی و سایر روش‌های هدفمند است. همچنین این پزشکان به بیماران خود برای مدیریت عوارض جانبی و حفظ سلامت جسمانی کمک می‌کنند.
- پزشک آنکولوژی پرتودرمانی
این پزشکان از پرتودرمانی برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی کمک می‌کنند. تقریباً نیمی از بیماران در طول درمان خود، تحت درمان با پرتوهای فوتون پرانرژی قرار می‌گیرند. ازآنجایی‌که دقت روش پرتودرمانی بالاست، به آن پرتوجراحی نیز گفته می‌شود.
- متخصص آنکولوژی جراحی
معمولاً پس از ملاقات با دکتر متخصص سرطان، با متخصص آنکولوژی جراحی ملاقات خواهید کرد. درصورتی‌که احتمال بروز سرطان در بدن شما وجود داشته باشد، نمونه‌گیری توسط متخصص آنکولوژی جراحی انجام می‌شود. اگر جواب نمونهٔ شما مثبت باشد، برای انجام جراحی و برداشتن تومور نیز پزشک آنکولوژی جراحی به شما کمک خواهد کرد.
- دکتر آنکولوژی کودکان
متخصص آنکولوژی کودکان، کودکان مبتلا به سرطان را درمان می‌کند. بخش مهمی از وظایف یک پزشک آنکولوژی خوب، آموزش دادن به خانواده‌هایی است که کودکان آن‌ها تحت معالجه سرطان هستند. معمولاً این پزشکان توانایی خوبی برای ارتباط با بچه‌ها دارند.
- متخصص آنکولوژی زنان
دکتر آنکولوژی زنان در معالجهٔ سرطان‌های مخصوص به خانم‌ها فعالیت دارد. سرطان تخمدان، سرطان دهانهٔ رحم، سرطان رحم، سرطان پستان و سرطان واژن و مهبل از سری بیماری‌هایی هستند که توسط متخصص خون و سرطان زنان درمان می‌شوند.
- هماتولوژیست
پزشکانی که در درمان سرطان‌های خون فعالیت دارند، به‌عنوان متخصص هماتولوژی شناخته می‌شوند. متخصصان هماتولوژیست اختلالات مربوط به کم‌خونی داسی شکل، هموفیلی و سایر بیماری‌های خونی غیرمرتبط با سرطان را نیز درمان می‌کنند.
درمان سرطان در انکولوژی
مهم‌ترین وظیفهٔ متخصص خون و سرطان بعد از شناسایی بیماری، به‌کارگیری روش‌های درمانی مؤثر برای رهایی بیماران از سرطان است. دکتر متخصص سرطان با توجه به نوع و شدت بیماری، روش درمانی مناسب با بیمار را به‌کار می‌گیرد. روش اصلی و درمانی برای خلاصی از شر بیماری سرطان، مداخلهٔ جراحی است. برخی از انواع سرطان‌ها به‌گونه‌ای هستند که با استفاده از جراحی می‌توان آن‌ها را برای همیشه از بین برد؛ بدون آن‌که آسیبی به سایر بافت‌ها و یا ارگان‌های بدن وارد شود.
اما گاهی شرایط بیماری و محل پخش سرطان به‌گونه‌ایی است که دکتر سرطان از سایر روش‌های دیگر مانند پرتودرمانی و شیمی‌درمانی، رادیوتراپی و دارودرمانی نیز استفاده می‌کند. علاوه‌بر اقدامات درمانی‌ای که یک آنکولوژیست انجام می‌دهد، حمایت روانی از بیماران نیز جزئی از وظایف وی است. گاهی بیماران به حمایت روانی بیشتر از درمان‌های جسمی نیازمند هستند. چه‌بسا که در برخی از موارد، درمان‌های حمایتی مؤثرتر از درمان‌های جسمی است.
مراقبت‌های پس از درمان سرطان در آنکولوژی
کار متخصص خون و سرطان بعد از درمان بیماری نیز ادامه دارد، زیرا پیگیری و مراقبت‌های بعد از درمان سرطان، به‌اندازهٔ پیگیری درمان بیماری مؤثر است. مراقبت‌های بعد از درمان سرطان بسته به نوع بیماری ممکن است 5 سال یا بیشتر طول بکشد. دکتر آنکولوژی در طی این مدت، بیمار را به‌طور منظم چکاب می‌کند و در صورت نیاز، اقدامات توان‌بخشی را انجام می‌دهد. درمان‌های حمایتی حتی پس از درمان بیماری نیز ادامه دارد و گاهی از روانشناس نیز کمک گرفته می‌شود. به‌علاوه تنظیم رژیم غذایی و عادات ورزشی از دیگر وظایف دکتر سرطان است.
توصیه می‌شود که حتماً درمان‌ها و مراقبت‌های بعد از سرطان را با کمک پزشک پیش ببرید تا خدای‌ناکرده دوباره به این بیماری مبتلا نشوید. درواقع هدف اصلی از مراقبت‌ها نیز همین مورد است. پزشک با در نظر گرفتن علائم و نشانه‌ها و تنظیم دوز داروها، از بروز مجدد بیماری جلوگیری می‌کند.
تفاوت‌های آنکولوژی و هماتولوژی
هماتولوژی شاخه‌ای از علم پزشکی است که انواع بیماری‌های خونی را مطالعه می‌کند و برای آن‌ها روش درمانی در نظر می‌گیرد، بنابراین اگر دچار مشکلات خونی مرتبط و غیرمرتبط با سرطان هستید، باید به هماتولوژیست مراجعه کنید. دکتر هماتولوژی به‌صورت تخصصی دربارهٔ انواع بیماری‌های خونی اطلاعات دارد و می‌تواند اقدامات درمانی مرتبط را انجام بدهد.
آنکولوژی شاخه‌ای از علم پزشکی است که به تشخیص و درمان انواع سرطان می‌پردازد. درواقع هماتولوژی را می‌توان زیرمجموعهٔ آنکولوژی در نظر گرفت.
سخن پایانی
امروزه درمان‌های مختلفی برای سرطان در نظر گرفته شده‌است. دنبال کردن روش‌های درمانی می‌تواند باعث نابودی بیماری شود، اما همه‌چیز به پیروی از دستورات پزشک ختم نمی‌شود و پیدا کردن یک پزشک خوب درست به‌اندازهٔ پیگیری روش‌های درمان مؤثر است.
سایت اینترنتی میهن پزشک یک مرجع عالی برای پیدا کردن دکتر متخصص خون و سرطان است. از طریق این سایت می‌توانید با پزشکان متخصص سرطان در ارتباط باشید و بهترین درمان را برای بیماری خود پیدا کنید.