علت سوزش معده در بارداری چیست؟
در دوران بارداری افزایش وزن بخصوص افزایش محیط دور شکم باعث ایجاد فشار بر معده و دهانه تحتانی مری شده و از طرفی رشد جنین و افزایش سایز رحم نیز بر معده فشار وارد کرده و باعث خروج مواد غذایی از معده به مری می‌شود.
ریفلاکس معده مادران بارداری
فرشته درایتی، کارشناس مامایی: علت ریفلاکس، برگشت محتویات معده به مری بوده که باعث بروز علائم ناراحت‌کننده‌ای در فرد می‌شود.
- فشار داخل مری
- عضلاتی که مری از آن عبور کرده و به معده متصل شده
- عضلاتی که دهانه تحتانی مری و معده را ساخته
عواملی هستند که در بوجود آوردن این عارضه دخیل‌اند.
ترش کردن یا ریفلاکس معده چیست؟
مری، لوله‌ای عضلانی بوده که دهان را به معده متصل می‌کند، هرگاه بنا به عللی دهانه تحتانی مری، درست کار نکند، مواد غذایی اسیدی داخل معده وارد مری شده و در نتیجه احساس سوزش سر دل یا ترش کردن در فرد به وجود می‌آید.
علایم ترش کردن یا ریفلاکس معده
- سوزش زیر جناق سینه
- احساس برگشت مواد غذایی به داخل دهان
- درد قفسه سینه
- سختی در بلع
در زنان باردار، افزایش وزن و فشار جنین به معده از عوامل ترش کردن یا ریفلاکس معده
افزایش وزن بخصوص افزایش محیط دور شکم باعث ایجاد فشار بر معده و دهانه تحتانی مری شده و از طرفی رشد جنین و افزایش سایز رحم نیز بر معده فشار وارد کرده و باعث خروج مواد غذایی از معده به مری می‌شود.
استروژن و پروژسترون، دو هورمون زنانه هستند که در دوران حاملگی بیشتر ترشح شده و وجود آنها برای ادامه بارداری ضروری است. این دو هورمون باعث شل شدن عضلات رحم شده و اثرات جانبی مانند شل کردن عضله دریچه تحتانی مری و کند کردن هضم غذا را نیز به همراه دارند که هر دو این عوامل باعث برگشت مواد از معده می‌شوند.
مواردی که ریفلاکس معده را شدیدتر می‌کند
- بارداری چند قلو
- سابقه بیماری زمینه‌ای
- ناراحتی معده
- حالت تهوع و استفراغ شدید
- شغل‌های پراسترس
و در نهایت هر عاملی که باعث افزایش ترشح هورمون‌ها در دوران بارداری شود، ریفلاکس معده را در این دوران شدیدتر خواهد کرد.
برخی از داروها دلیل افزایش میزان اسید معده باعث بروز علائمی مانند سوزش سر دل می‌شوند
مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن یا آنتی‌بیوتیک‌ها همراه با آسپرین و حتی قرص آهن و اسید فولیک از جمله داروهایی بوده که با تجویز دکتر می‌توان استفاده کرد. با توجه به این که مصرف قرص آهن در دوران بارداری ضروری است، توصیه می‌شود قرص آهن پس از غذا همراه با یک لیوان آب میل شود و تا دو ساعت پس از خوردن آن فرد نخوابد و حالت خوابیده نداشته باشد.
نکته:
این مشکل تا زمان تولد فرزند تان با شما همراه خواهد بود و بعد از زایمان رفع خواهد شد.
توصیه‌هایی جهت رفع مشکل سوزش معده در بارداری
اگر چه شما نمی‌توانید سوزش سر دل را به‌طور کامل درمان کنید، اما راهکارهایی برای کاهش آن وجود دارد:
حجم غذا را در هر وعده کاهش دهید و تعداد وعده‌های غذایی را افزایش دهید.
یک داروی ضد اسید همراه خود داشته باشید. می‌توانید زیر نظر پزشک تان از شربت معده استفاده نمایید.
یک بسته بیسکویت ترد در دسترس داشته باشید تا در زمانی که احساس ترش کردن می‌کنید، با سر و صدا بجوید تا گاز معده را نیز برطرف سازید.
از خوردن غذاهای ادویه دار، چرب و سرخ کردنی و دیر هضم بپرهیزید.
در هنگام دراز کشیدن، ترش کردن راحت تر اتفاق می‌افتد، بنابر این از خوردن غذا درست قبل از خواب پرهیز نمایید. تنها قبل از خواب یک لیوان شیر بنوشید. پس از خوردن غذا فوراً به حالت خوابیده و دراز کش قرار نگیرید.
هنگام خواب سر و شانه‌هایتان را به وسیله بالش‌های متعدد بالا نگه دارید.
از نشستن خمیده در صندلی، خم شدن به طرف پایین و قرار دادن سر پایین‌تر از قفسه سینه خودداری کنید.
از نوشیدن مایعات در حین غذا بپرهیزید.
در صورتی که ترش کردن شما غیرقابل تحمل باشد با پزشک خود مشورت نمایید. برخی داروهایی که برای ترش کردن تجویز می‌شوند، در دوران بارداری بی خطر می‌باشند.
بر اساس مطالعاتی که بر روی داروهایی مانند سایمتادین (تاگامت)، رانیتیدین (زانتاک) انجام گرفته، خطری در مورد افزایش نقایص مادرزادی، درد زودرس زایمان یا مشکلاتی در رابطه با رشد جنین، در صورت مصرف آنها مشاهده نشده‌است. از پوشیدن لباس‌های تنگ خودداری نمایید، چون لباس تنگ فشار بر روی معده و شکم شما را افزایش می‌دهد.