انواع فشارسنج پزشکی

فشار سنج خون یا اسفیگمومانومتر (sphygmomanometer) ، دستگاه پزشکی برای اندازه گیری میزان فشار خون است.امروزه بیماری فشار خون رایج می باشد و کسانی که از بیماری فشارخون رنج می برند باید آن را جدی بگیرند و در صورت نیاز یک فشارسنج در خانه داشته باشند.کسانی که داروی فشار خون مصرف می کنند، باید میزان فشار خون خود را  به طور دقیق و منظم با دستگاه فشار خون اندازه گیری کنند و ثبت کنند.اگر اطلاعات دقیقی در دست داشته باشند پزشک بهتر می تواند داروی مناسب را تجویز کند. بی توجهی به این مسئله عواقب خطرناکی خواهد داشت. در جهان میزان فشار خون بالا،  حدود ۱۲٫۸% از کل مرگ و میر  جهان را تشکیل می‌دهد.خوشبختانه برای افرادی که نیاز به کنترل  میزان فشار خون دارند انواع متنوعی از دستگاه های فشار خون وجود دارد که  هزینه کمتری دارند، دقیق هستند و قابل حمل می باشند.

انواع فشارسنج پزشکی

فشار سنج پزشکی وسیله ای مناسب جهت اندازه گیری فشار خون می باشد. فشار خون را می توان به دو روش شنیداری و دیجیتالی اندازه گیری کرد.برای اندازه گیری فشارخون به روش شنیداری می توان از دو نوع دستگاه فشارسنج جیوه ای و فشارسنج عقربه ای استفاده کرد و به روش دیجیتالی می توان از دو نوع متفاوت دستگاه فشارسنج با صفحه نمایش دیجیتالی بازویی و فشارسنج با صفحه نمایش دیجیتالی انگشتی یا مچی بهره گرفت.

فشارسنج جیوه ای

در دستگاه جیوه ای، يك  نوع مانومتر جیوه ای وجود دارد. این مانومتر یک محفظه فلزي دارد، صفحه مدرج به شکل عمودي كه بر اساس ميليمتر جيوه به فاصله ۱۰ ميليمتر جيوه درجه بندي شده است و يك عدد لوله شيشه اي كه انتهاي آن  لوله حاوی مخزن جيوه می باشد، وجود دارد. میزان فشار در بازوبند يا به عبارت دیگر میزان فشارخون را مي توان از عددي كه در صفحه مدرج  قرار دارد و هم سطح با جيوه در لوله جیوه ای است، تعيين كرد. مایع جیوه در مخزن جيوه و در یک محیط محکم و بسته قرار دارد. اين مخزن در انتهاي دستگاه و درون لوله شيشه اي قرار دارد، يك پيچ تنظيم دارد كه ورود و خروج جيوه را به درون لوله شيشه اي تنظيم مي كند. قبل از این که اندازه گيري فشارخون انجام شود، با باز شدن پيچ مخزن جيوه به درون لوله راه می يابد.

اگر پيچ مخزن جيوه  فشارسنج باز باشد، در زماني كه فشار وجود ندارد، سطح جيوه در لوله  فشارسنج بايد روی صفر قرار گرفته باشد؛ اما زمانی که کاف  دستگاه باد شود وبا ایجاد تغيير فشار در كيسه هوا، جيوه به داخل لوله راه يافته و در طول لوله  دستگاه در جهت بالا حركت مي كند و برعکس با تخليه هواي كيسه، سطح جيوه دستگاه در لوله در جهت پايين حركت مي كند. پس از تمام شدن اندازه گيري، باید دستگاه را كج کرد تا جيوه درون لوله دستگاه در جهت مخزن هدايت شود و بعد از این کار، پيچ مخزن را بست تا وقتی كه از دستگاه استفاده نمي شود، مایع جيوه درون لوله دستگاه باقي نمانده و يا حركت نكند.

فشارسنج عقربه ای

در این نوع فشار سنج مانومتر از نوع عقربه ای می باشد. این مانومتر يك صفحه مدرج گرد دارد كه بر حسب ميليمتر جيوه، با فاصله ای به اندازه ۱۰ ميليمتر جيوه  درجه بندي شده است و يك عقربه گردان دارد كه با ایجاد تغيير فشار در كيسه هوا تغییر کرده و حرکت می کند. ایجاد تغيير فشار در كيسه هوا  دستگاه با حركت عقربه نمایش داده می شود و مي توان میزان فشار را با نگاه به محل  مورد نظر تماس عقربه و درجه مشخص كرد.اگر فشار وجود نداشته باشد عقربه باید روی صفحه روی شماره صفر قرار بگیرد.با باد کردن کاف دستگاه و  ایجاد تغيير فشار در كيسه هوا  دستگاه عقربه در جهت عقربه هاي ساعت يا عكس عقربه های ساعت حركت مي كند.  این درجه بندی عقربه ای  شامل ترکیبی از اعداد و قسمت های عمودی و افقی می باشد و باید مستقیم  افراد با چشم خود در یک خط عمود بر مرکز صفحه درجه های دستگاه، به آن نگاه کنند. ایجاد هرگونه ضربه در استفاده روزانه  از دستگاه روی دقت فشارسنج عقربه ای تاثیر مي گذارد و پس از گذشت مدتی دقت خود را از دست داده و معمولاً عدد فشار خون را دقیق نشان نمی دهد.طبق این مطلب، این نوع دستگاه های عقربه ای نسبت به دستگاه های جیوه ای از دقت كمتري برخوردار هستند.

فشار سنج دیجیتالی بازویی

در دستگاه دیجیتالی بازویی یک مانومتر دیجیتالی با صفحه نمایش دیجیتالی وجود دارد. یک بازوبند شامل كيسه هوا و يك لوله لاستيكي  که از بازوبند خارج مي شود، به صفحه نمایش ديجيتالي وصل می شود. میزان فشارخون روی يك صفحه کوچک با دو عدد نشان داده می شود. اين نوع دستگاه دیجیتالی نيازی به استفاده از گوشي ندارد.صفحه نمایش دیجیتالی دارای پمپ هوای دستی یا پمپ هوای خودکار می باشد.در نوع پمپ هوای خودكار دستگاه، كيسه هوا  فشارسنج بدون استفاده از پمپ، فقط با فشار بر روی يك دكمه خاص، باد شده و تخلیه مي شود.

فشارسنج دیجیتالی انگشتی یا مچی

در دستگاه فشار خون دیجیتالی انگشتی یا مچی یک مانومتر دیجیتالی با صفحه نمایش دیجیتالی وجود دارد.مچ بند یا انگشت بند دارد. میزان فشارخون روی يك صفحه کوچک با دو عدد نشان داده می شود. در اين نوع فشارسنج دیجیتالی به استفاده از گوشي نیازی نيست.

مزايا و معايب فشارسنج های شنیداری

فشار سنج عقربه ای مزیتی که  نسبت به فشارسنج جیوه ای دارد قابل حمل بودن آن است.فشارسنج جیوه ای به حرکت و  ضربه و جابجایی حساس می باشد و ممکن است لوله شیشه ای بشکند و جیوه از آن خارج شود.صفحه نمایش عقربه ای از صفحه نمایش الکترونیکی ارزانتر است اما به آسانی صدمه می بیند و دقت فشارسنج نیز کم می شود.دستگاه های شنیداری برای افرادی که مشکلات شنوایی دارند مناسب نمی باشد، چون باید به وسیله گوشی صدای ضربان را بشنوند.فشارسنج جیوه ای به دلیل خطرهای ناشی از جیوه کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. فشارسنج عقربه ای دقت کمتری نسبت به فشارسنج جیوه ای دارد.

مزایا و معایب فشارسنج های دیجیتالی

امروزه به دلیل وجود فشارسنج های دیجیتالی از فشارسنج های جیوه ای کمتر استفاده می شود.به این دلیل که افراد خودشان می توانند به طور دقیق فشارخون خود را اندازه گیری کنند.دقت این دستگاه ها بالا می باشد و درصد خطا پایین می باشد.بعضی از آن ها تعداد ضربان قلب فرد را نمایش می دهند. از ویژگی های دیگر ای فشارسنج ها داشتن باطری است و این که بعضی از آن ها فقط برای دست چپ طراحی شده اند.با توجه به موارد گفته شده قیمت بالایی دارند.دستگاه های ديجيتالي كه از راه  انگشت يا مچ دست فشارخون را اندازه گیری می کنند، دقت بالایی در اندازه گيري  فشار خون ندارند. دستگاه هاي فشار خون انگشتي به شرایط و دمای بدن و انقباض عروق محيطي در انگشت دست، حساس هستند.

نکاتی که هنگام خرید فشارسنج باید به آن توجه کنیم:

دیجیتالی بهتر است یا عقربه ای؟

فشارسنج دیجیتالی ساخته شده توسط شرکت معتبر بهتر از دستگاه فشار خون عقربه ای می باشد.

فشار سنج دیجیتالی اندروید بهتر است یا ساده؟

دستگاه فشار خون دیجیتالی اندروید قابلیت اتصال به تلفن همراه را دارد کسانی که میخواهند از تکنولوژی روز دنیا استفاده کنند می توانند از این قابلیت موجود استفاده کرده و بهره لازم را ببرند در غیر اینصورت نیازی به داشتن تکنولوژی اندروید نیست.

اندازه کاف دستگاه

اندازه کاف نیز مهم می باشد.برخی از دستگاه های اندازه گیری فشار خون کاف قابل تنظیم دارند ولی برخی دیگر این قابلیت را ندارند و اندازه کاف روی جعبه آن ها نوشته می شود.اگر اندازه کاف مناسب دست ما نباشد،بزرگتر یا کوچکتر باشد فشار خون ما را دقیق تر نشان نخواهد داد و باعث ایجاد مشکلاتی خواهد شد.پس توجه به این نکته نیز ضروری می باشد.

روش استفاده

باید هنگام خرید هر دستگاه فشار خون به نکته روش استفاده دستگاه  نیز توجه کرد. استفاده از برخی از انواع دستگاه‌ های فشار خون شیوه مشخصی دارد؛ برای مثال، برای استفاده از بعضی از دستگاه های فشار خون باید این نکته را مدنظر قرار داد که مچ دست فرد در راستای قلبش قرار گیرد و اگر این کار درست انجام نشود، نتیجه ای که به دست می آید،دقیق نخواهد بود. برخی دیگر از دستگاه های فشار خون  وجود دارند که برای اندازه گیری فشار خون نیاز به حرکت مشخصی ندارند. در هنگام خرید انواع دستگاه فشارخون به این مسائل باید توجه کرد.

قیمت دستگاه فشار خون

دستگاه های فشار خون با توجه به نوع و کارایی آن‌ها قیمت‌های متنوعی دارند و می توان با توجه به  ویژگی هایی که در نظر دارید مانند میزان دقت مورد نیاز، و محلی که می خواهید از آن استفاده کنید فشارسنج مناسب را تهیه کنید.البته در نظر گرفتن هزینه ای که پرداخت خواهد شد نیز مهم می باشد.دستگاه های شنیداری قیمت پایین تری نسبت به دیجیتالی دارند.

 کشور سازنده دستگاه فشار خون

کشورهای  زیادی سازنده دستگاه فشار خون هستند،بیشتر فشارسنج ها ساخت چین هستند اما باید در هنگام خرید به کیفیت محصول و خدماتی که ارائه می دهد و چند سال ضمانت پشتیبانی دارد، توجه کرد.