دستگاه اسفیگمومانومتر چیست؟
دستگاه سنجش فشار خون یا اسفیگمومانومتر (Sphygmomanometer) چیست؟ اسفیگمومانومتر که از دو کلمه یونانی “اسفیگموس” به معنای نبض و کلمه علمی “مانومتر” به معنای فشارسنج تشکیل شده است، برای اولین بار بوسیله “ساموئل زیگفرید کارل ریتر فون باخ” در قرن نوزدهم اختراع شد.
در پزشکی اسفیگمومانومتر فشار سنج خون نیز نامیده می شود، دستگاهی است که فشار خون افراد را می سنجد.
ثبات فشار خون در مقدار معین استاندارد از ملزومات سلامتی فردی است. اگر داروی فشار خون مصرف می‌کنید، باید میزان دقیق فشار خون خود را با فشار سنج اندازه گیری کرده و به طور منظم ثبت کنید. بدون اطلاعات دقیق و خوب، پزشک متخصص نمی‌تواند داروی مناسب حال شما را برایتان تجویز کنید.
بررسی انواع تجهیزات سنجش فشار خون
به طور کلی دستگاه های فشار سنج خون در دو نوع دستی (Manual ) و الکترونیکی (Digital) در بازار موجود هستند.
همه دستگاه های سنجش فشارخون از اجزای مشترکی تشکیل شده اند که ممکن است در انواع آن ها ظاهری متفاوت داشته باشند:
- بازوبند حاوی یک کیسه لاستیکی قابل اتساع
- بخش سنجش فشار
- لوله‌هایی که این دو بخش را به هم وصل می‌کنند.
-یک توپی برای باد کردن بازوبند در نوع دستی که با لوله‌هایی به دستگاه متصل است و در مدل دیجیتال موتور الکتریکی جای آن را گرفته است.
فشارسنج های دستی:
استفاده از نوع دستی دستگاه فشار سنج خون، نیاز به آموزش و تمرین دارد و معمولا به صورت کلینیکی و توسط پزشکان مورد استفاده قرار می‌گیرد و گوشی پزشکی( استِتوسکوپ) نیز همراه آن استفاده می شود و از دقت بیشتری نسبت به سایر فشار سنج های پزشکی برخوردار است.
فشارسنج های دستی دو نوع هستند:
- فشار سنج جیوه ای
- فشار سنج آنیرید (اندازه گیری با هوا)
فشار سنج جیوه ای به عنوان استانداردترین نوع دستگاه های فشار سنج خون در نظر گرفته شده است. این دستگاه، فشار خون را به وسیله ارتفاع ستون جیوه نشان می‌دهد، که به خاطر دقت بالا، اغلب در آزمایش‌های بالینی مواد مخدر و در ارزیابی بالینی بیماران پر خطر، از جمله زنان باردار استفاده می شود. فشارسنج های آنیرید از نوع مکانیکی هستند و دارای شماره گیر می باشند و نیاز به کالیبراسیون (درجه بندی و تنظیم کردن) منظم دارند.
دستگاه آنیرید (عقربه‌ای) فشارسنجی است که استفاده از آن بسیار متداول و رایج است ولی بر خلاف فشار سنج جیوه ای، نیاز به کالیبراسیون و تنظیم به موقع دارد. این نوع فشار سنج ارزانتر از نوع جیوه ای است و ارزان بودن قیمت آن بعضا باعث دقت کمتر آن‌ها می‌شود. علت اصلی خروج از کالیبراسیون این دستگاه، تکان خوردن آن است که دستگاههای نصب شده بر روی دیوارها یا پایه‌ها به این مسئله حساس نیستند.
فشار سنج های دیجیتال:
فشار سنج های دیجیتال برای نشان دادن فشار خون فرد از اندازه گیری اسیلوسکوپ (نوسان سنجی) و محاسبات الکترونیکی استفاده می‌کنند. این نوع دستگاه های سنجش فشار خون، آسان برای استفاده و بدون نیاز به آموزش می‌باشند و می‌توان از آن‌ها در محیط‌های پر سر و صدا هم استفاده کرد چون نیازی به شنیدن ضربان سیستول و دیاستول قلبی با گوشی پزشکی ندارند.
دستگاه های فشار سنج دیجیتال با دقت زیادی، فشار خون متوسط و میزان ضربان قلب را اندازه گیری می‌کنند، اما ممکن است برای برخی از بیماران، مانند افرادی که مبتلا به آرترواسکلروز یا آریتمی هستند، دستگاه های فشار سنج دیجیتال توصیه نشود، زیرا محاسبات آن‌ها ممکن است برای این بیماران دقیق نباشد، در این موارد از فشارسنج دستی و گوشی پزشکی توسط یک فرد آموزش دیده استفاده می‌شود.
اخیرا برخی از دستگاه های فشار سنج دیجیتال می‌توانند به وسیله اینترنت به موبایل شما وصل شوند و اطلاعات فشار خونتان را در تلفن همراه شما ذخیره کنند. این نوع فشار سنج ها با برق یا باطری کار می‌کنند.
انواع فشارسنج دیجیتال
فشارسنج های دیجیتال برحسب اندامی که کاف به آن متصل می شود به چند دسته تقسیم می شوند:
- فشارسنج بازویی
- فشارسنج های مچی
- فشار سنج انگشتی
دقیق‌ترین و بهترین نوع فشار سنج ها، فشار سنجی است که کاف آن بازویی باشد. بین فشار سنج عقربه‌ای و دیجیتالی، فشار سنج دیجیتالی به شرط آنکه توسط شرکت معتبر ساخته شده باشد، بهتر و دقیق تر از دستگاه فشار خون عقربه ای است و این ادعا که برخی پزشکان می‌گویند فشار سنج دیجیتالی درست کار نمی‌کند، صحیح نیست ولی لازم است بدانیم تمامی دستگاه های پزشکی به ویژه انواع دیجیتال آن ها نیاز به کالیبراسیون و تنظیم دوره ای دارند تا بهترین و دقیق ترین نتایج را به نمایش بگذارند.
کاف فشار سنج یا Sphygmomanometers Cuff کیسه‌ای پلاستیکی است که به دور عضو بدن بسته شده و با افزایش حجم هوای درونی، عضو را در بر می‌گیرد و از عبور خون از رگ‌های آن عضو جلوگیری می‌کند.
نکاتی در مورد میزان فشار خون
فشار خون طبیعی ۱۲۰ بر ۸۰ میلی متر جیوه یا کمی پایین تر است. فشار خون بالا ۱۴۰ بر ۹۰ یا بالاتر است. اگر فشار خون شما بین ۱۲۰ بر ۸۰ و ۱۴۰ بر ۹۰ باشد، ممکن است چیزی به نام prehypertension نامیده شود، این به این معنی است که شما در معرض فشار خون بالا هستید. فشار خون کمتر از۱۰۰ بر ۶۰ میلیمتر جیوه نیز خطرناک است و نشان دهنده افت فشار خون در فرد می باشد.
هنگام استفاده از دستگاه سنجش فشار خون به موارد زیر توجه کنید:
اندازه کاف دستگاه های فشار سنج خون اغلب قابل تنظیم می‌باشند. اگر دست شما بیش از حد بزرگ‌تر و یا کوچک‌تر از کاف فشار سنج است، قادر نخواهید بود از آن استفاده کنید و در این صورت فشار خون اندازه گیری شده حتما اشتباه است. بسیاری از تولید کنندگان اندازه کاف دستگاه را روی جعبه آن قید می‌کنند تا در موقع خرید مشکلی پیش نیاید. به عنوان مثال در اغلب موارد کاف فشارسنج های مچی برای مچ های بسیار باریک افراد بالغ و مچ دست کودکان قابل استفاده نیست چون نمی تواند جلو جریان خون در رگ آن ها را بگیرد و پیغام خطا یا عدد اشتباه نمایش می دهد.
شما باید هنگام خرید دستگاه فشار سنج خون به روش استفاده از دستگاه توجه کنید. استفاده از بعضی از انواع دستگاههای سنجش فشار خون روش خاصی دارد؛ به عنوان مثال، برای استفاده از برخی از آن ها باید مچ دست را در راستای قلب خود قرار دهید و اگر شما این کار را درست انجام ندهید، نتیجه به دست آمده دقیق نخواهد بود.
نسل جدید دستگاه های سنجش فشار خون
اگر پیرو تکنولوژی‌های جدید هستید، می‌توانید از دستگاه فشار سنج خون اندروید که به گوشی شما متصل می شود نیز استفاده کنید، در غیر این صورت یک محصول ساده برای شما گزینه بهتری است.
بیشتر بخوانید: