دانستی های جالب سعدیه و حافظیه
شهر شیراز، شهر ادب و هنر است و سرشار از مکان های گردشگری می باشد. استان فارس علاوه بر داشتن جنبه هنری و ادبی، یکی از قدیمی ترین و متمدن ترین استان های ایران است که زمانی، محلی برای تفرج شاهان هخامنشی و یا به گفته مورخین پایتخت دوره هخامنشیان بوده است. علاوه بر دارا بودن آثار باستانی غنی، از جمله تخت جمشید، پاسارگاد و …، آرامگاه های حافظ و سعدی در شهر شیراز، سالانه میزبان بسیار از گردشگران از کشورهای مختلف است. ساختمان های حافظیه و سعدیه در طول تاریخ بارها و بارها مورد بازسازی و گسترش قرار گرفته است و جزو آثار باستانی و ملی شهر شیراز و کشور ایران به حساب می آید.
برخی از عجایب و ناگفته های مختلف در خصوص ساختمان و معماری های سعدیه و حافظیه وجود دارد که شاید کمتر کسی از آن ها اطلاع داشته باشد. با این حال گردشگری اسمونی، به پنج مورد از دانستنی هایی که ممکن است کمتر کسی از آنها خبر داشته باشد، می پردازد.
5 داسنتنی در مورد سعدیه و حافظیه
1. تخریب مقبره سعدی و بازسازی مجدد
سعدیه در اصل، در زمان حیات شیخ اجل، سعدی شیرازی، محل زندگی او بوده است که بعد از درگذشت وی، در همان جا نیز به خاک سپرده شده است. چند سال بعد از مرگ سعدی، مقبره ای بر روی قبر سعدی گذاشته شد که در سال 998، حکمران وقت فارس در دوران صفویه، یعقوب ذوالقدر، دستور تخریب ساختمان مقبره را داد و این ساختمان به صورت کامل تخریب شد.
احداث مجدد مقبره سعدی با ساختمان فعلی در سال 1331 آغاز شد. طراحی این ساختمان طبق نظر یکی از اساتید دانشکده هنرهای زیبای ایران، محسن فروغ صورت گرفته است. محسن فروغ برای ساخت آرامگاه سعدی، با الهاماتی از کاخ چهل ستون، طراحی و معماری مقبره سعدیه را انجام داده است.
2. ممانعت از بازسازی و توسعه مقبره حافظ در دوره قاجاریه
برای اولین بار در دوران قاجاریه، تهماسب میرزا، که حاکم استان فارس بود، اقدام به بازسازی و مرمت مقبره حافظ کرد. او می خواست در نزدیکی مقبره حافظ یک کوشک کوچک را احداث کند، اما با ممانعت سید علی اکبر فال اسیری مواجه شد. طبق اطلاعات موجود، به واسطه آنکه تهماسب میرزا پیرو دین زرتشتی بود، به وی اجازه داده نشد تا کوشک مذکور را به پایان برساند و در نهایت بخشی از ساختمان که ساخته شده بود تخریب گردید.
به منظور بازسازی مقبره حافظ در زمان قاجاریه، اقدامات لازم برای سه باز صورت گرفت که البته به دلیل مخالفت های ایجاد شده، بازسازی صورت نگرفت.
پس از گذشت سالیان متوالی و روی کار آمدن شعاع السلطنه به عنوان حاکم فارس، ضریحی فلزی به صورت مکعب مستطیل بر روی آرامگاه حافظ قرار گرفت.
3. یک معمار و دو شاهکار طراحی
آندره گدار، یکی از بزرگترین معماران و طراحان فرانسوی، نه تنها مسئولیت طراحی آرامگاه حافظ را برعهده داشت، بلکه طراحی دروازه های آرامگاه سعدی را نیز انجام داده است. آندره گدار، علاوه بر معماری، به عنوان یک باستان شناس نیز شناخته می شد و رئیس پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود.
بنابر شواهدی که وبسایت اسمونی آنها را گرد هم آورده است، از آنجایی که آندره گدار علاقه زیادی به تاریخ و تمدن ایران داشت، توانست طراحی بسیار اعجاب آوری را برای حافظیه پیاده سازی کند. به صورتی که با ورود به حافظیه، با یک طراحی غربی مواجه نخواهید شد. علاوه بر این، گدار، طراح ورودی خاص و دوست داشتنی سعدیه شیراز نیز به حساب می آید.
4. تغییر رنگ گنبد حافظ
در هنگام ساخت و توسعه مقبره حافظ، طاق و گنبد مقبره، از جنس مس انتخاب شد که در زمان ساخت رنگ مسی داشته است. اما در طول تاریخ بر اثر مجاورت مدام لایه مس با هوای آزاد، لایه رویی مسی رنگ، اکسید شده و رنگ آن به سبز تغییر پیدا کرده است و باعث جذابیت بیشتر آن شده است. به این صورت که در طول زمان رنگ گنبد حافظیه، ابتدا مسی رنگ بوده و سپس آرام آرام رنگ آن به سبز تغییر کرده است و اکنون به صورت کامل به رنگ سبز دیده می شود و این موضوع باعث می شود تا بدون دخالت نیروی انسانی و اعمال تغییرات، رنگ گنبد به صورت خود به خود تغییر پیدا کند.
5. مقبره سعدی، از بیرون مکعب، در داخل هشت وجهی
ساختمان آرامگاه سعدی از آسمان به صورت حرف L انگلیسی می باشد. بخشی از ساختمان که مقبره سعدی در آن قرار دارد، از بیرون به صورت یک ساختمان و سالن مکعبی شکل دیده می شود. این در حالیست که با ورود به فضای داخل، می توان مشاهده کرد که سالن به صورت یک هشت وجهی می باشد که بر روی وجوه آن می توان کتیبه هایی از اشعار سعدی را مشاهده کرد.
منبع: گردشگری اسمونی